کد مطلب:30813 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اعتقادات

چرا خداوند عدهاي را غني و عدهاي را فقير ميكند؟ عدهاي ديوانه و نابينا و معلول هستند، آيا اينان مورد ظلم واقع نشدهاند؟ آيا ديوانه تكليفي دارد؟

از شرايط كلي تكليفهاي الهي داشتن قدرت و عقل است. اگر كسي عقل نداشته باشد يعني ديوانه باشد يا در مورد بعضي تكاليف توانايي جسمي نداشته باشد، مثلاً در زمان جنگ، نابينايان و معلولان معذور هستند و تكليف ندارند.

اما تفاوتهايي كه بين افراد مشاهده ميشود مانند اين كه يكي غني و ديگري فقير يا يكي سالم و ديگري معلول و يكي بينا و ديگري نابينا است، عوامل مختلفي دارد كه به رمز و راز آنها بايد دقت كرد.

مرحوم شهيد مطهري ميگويد: رمز و راز تفاوتها يك كلمه است. تفاوت موجودات، ذاتي آنها و لازمه نظام علت و معلول است. به موجب اين عقيده براي آفرينش، نظام خاص و قانون و ترتيب معيني است. از همين جا است كه قانون علت و معلول و يا نظام اسباب و مسببات به وجود ميآيد. معناي نظام اسباب و مسببات اين است كه هر معلولي علت خاصي و هر علتي معلول مخصوص دارد. در حقيقت هر موجودي و هر شيئي در نظام علت و معلول جاي مشخص و مقام معلومي دارد و اين همان مفهوم دقيق انا كلي شي خلقناه بقدر؛ما هر چيزي را روي اندازه مشخصي آفريدهايم(1) است.

اگر فردي نابينا يا معلول متولد شد، علت خاصي داشته است كه اگر پدر و مادر يا عوامل ديگر، آن علل را درست مراعات ميكردند، اين طور نميشد. ديوانگي و ديگر بيماريها عوامل مخصوص به خود را دارد. مراعات نكردن قوانين و اسباب تكويني باعث بروز چنين پديده هايي ميشود. اما غنا و فقر بستگي به عواملي دارد كه با مراعات يا عدم مراعات آنها اين تفاوتها به وجود ميآيد. مراعات نكردن اين عوامل ربطي به خدا ندارد. درست مانند اين است كه آشپز مقدار زيادي نمك در غذا بريزد. در نتيجه غذا شور ميشود و قابل استفاده نخواهد بود. در اين جا نبايد شوري غذا را به خدا نسبت بدهيم و به عدل الهي اعتراض كنيم.

پي نوشتها:

1 - مرتضي مطهري، عدل الهي، ص 128.